Kościół św. Jana Chrzciciela w Biskupcu

---

Historia

Świątynia, która jest poświęcona świętemu Janowi Chrzcicielowi, ma bogatą historię sięgającą czasów lokacji Biskupca. W dniu 17 października 1395 roku, na zlecenie biskupa warmińskiego Henryka III Sorboma, powstała ta pierwsza budowla. Niestety, świątynia została zniszczona w 1414 roku w trakcie zawirowań wynikających z wojny polsko-krzyżackiej.

W 1505 roku, biskup Łukasz Watzenrode podjął decyzję o odbudowie kościoła, używając materiałów pozyskanych z rozebranej świątyni dedykowanej Duchowi Świętemu, znajdującej się w Lidzbarku Warmińskim. Nowa konstrukcja została konsekrowana przez biskupa Marcina Kromera w dniu 26 kwietnia 1580 roku.

W dniu 13 maja 1651 roku, drewniana wieża kościelna uległa zniszczeniu wskutek pożaru. Jej rekonstrukcję zrealizowano w roku 1668, jednak trwająca historia kościoła była znowu naznaczona tragedią – wieża spłonęła ponownie 26 lutego 1700 roku, a odbudowa zakończyła się w 1717 roku. W latach 1728–1734 miała miejsce rozbudowa świątyni o prezbiterium.

Kościół został konsekrowany przez biskupa pomocniczego Michała Remigiusza Łaszewskiego 14 sierpnia 1735 roku, uzyskując dodatkowe wezwanie do świętego Walentego. Jednak w 1766 roku, 21 kwietnia, pożar po raz kolejny zniszczył budowlę, która została odbudowana dzięki ofiarom z całej diecezji.

W latach 1881–1882 dodano empory w nawach bocznych, a zewnętrzna część świątyni uzyskała cechy neoromańskie. Następna poważna przebudowa miała miejsce w 1903 roku. Konsekracja, której dokonał biskup pomocniczy Edward Herrmann, miała miejsce 6 lipca 1908 roku. Pożar w 1945 roku ponownie nadwyrężył strukturę, jednak w latach 1948-1949 przeprowadzono odbudowę, a w 1988 roku zrekonstruowano hełm wieży.

Architektura

Budowla, o której mowa, ma formę orientowanej konstrukcji z trzema nawami, zrealizowanej z cegły. Charakteryzuje się ona niejednorodnym stylem architektonicznym. Nawa główna, zakończona sklepieniem żaglowym, wytwarza wrażenie późnogotyckości. W tym samym duchu została zaprojektowana masywna wieża, zlokalizowana od strony zachodniej, która odznacza się integracją z korpusem świątyni. Jej fasada ozdobiona jest harmonijnie trzema kondygnacjami blend ostrołukowych, a także hełmem przypominającym dzwon z latarnią.

Od wschodu znajduje się barokowe prezbiterium, zakończone w sposób prosty i pokryte sklepieniem kolebkowym. Po obu stronach prezbiterium umiejscowiono zakrystie, które wzbogacają wnętrze. Nawy boczne, o stylistyce neoromańskiej, są przykryte sklepieniami krzyżowymi, które nadają przestrzeni niezwykłego charakteru. Warto zwrócić uwagę, że u podstawy tych sklepienia znajdują się gzymsy, a zewnętrzne pilastry rozmieszczone są na narożnikach budowli.

Fasada świątyni znacząco rozciąga się dzięki owalnym wieżyczkom schodowym oraz efektownym portalom bocznych naw. Wnętrze kościoła posiada bogate wykończenie oraz wyposażenie, które zostało stworzone po 1945 roku. Z kolei w 1998 roku przeprowadzono restaurację dwóch ocalałych neoromańskich ołtarzy bocznych. Najstarszym eksponatem, wspominanym w kontekście wnętrza, jest miedziana Misa Chrzcielna, która przedstawia scenę Zwiastowania oraz inskrypcję w języku staro-cerkiewno-słowiańskim. To może wskazywać na działania misyjne sprzed pojawienia się zakonu krzyżackiego.

---

Oceń: Kościół św. Jana Chrzciciela w Biskupcu

---